Yatırım yapmaya yeni başlamış olan ve grafiklere vakit ayırmadan işlem yapmaya çalışan yatırımcılarda bulunuyor. Ancak analiz yapmak, piyasa trendlerini takip etmek ve saklı fırsatları yakalamada önem bir araçtır grafikler.
Piyasalarda neler olacağını öngörmek istiyorsanız veya şaşırtıcı yatırım fırsatlarından haberdar olmak istiyorsanız grafik formasyonlarını bilmeli ve grafik okumayı öğrenmelisiniz.
Bugün, piyasalardaki yatırımcıların kullanmaktan vazgeçmediği bazı grafik formasyonlarına bakalım.
Grafik Formasyonu nedir?
Temel olarak baktığımızda piyasalar 3 durumdan bir tanesini gösterir; yükseliş trendi, düşüş trendi veya konsolidasyon. Piyasaların hangi aşamada veya trendde olduğuna bakılmadan, fiyat hareketleri genellikle grafikte yinelenen kalıplarda/formasyonlarda görülür. Bunun adına da grafik formasyonu denir. Yatırımcılar da işlem yapmadan önce fiyatlara dair daha fazla fikir edinmek için formasyonlara bakarlar. Bu kalıplar, yatırımcılara piyasa hareketliliği ve piyasanın sonraki durumu hakkında fikir verir.
Grafik formasyonları hakkında yorum yapabilmek için belli bir süre grafikler üzerindeki geçmiş fiyatlar incelenir. Tercih edilen hisse grafiği üzerinden grafikler gözden geçirip fiyat değişimlerini görebilmek için formasyon yorumlamanızı sağlar. İlk başta bu sizin için zor gelebilir, fakat zaman içerisinde bakış açınız ve görsel algınız sayesinde hemen uyum sağlayabilirsiniz.
Neden Grafik Formasyonlarını Kullanmalıyız?
Yatırımcılar yıllardan beri fiyat grafiği formasyonlarını ve tekrar tekrar ortaya çıkan kalıpların oluşturduğu formları incelediler. Yatırımcılar formasyonları takip etmeye meyillidirler. Genelde piyasalara ya iştahla ya da korkuyla yaklaşırlar. Bu durumda piyasaların trend fark etmeksizin benzer şekilde yanıt vermesine yol açar. Grafik formasyonlarının kilit nokta olmasının nedeni de budur. Piyasalardaki hareketlerin altında yatan psikoloji hakkında size fikir verirler. Bu eylemleri ve tepkileri anladıktan sonra kazanacağınız içgörü sayesinde diğer yatırımcıların bir sonraki adımlarını tahmin etme şansınız artacak.
Her yeni başlayan yatırımcıların bilmesi gereken en önemli 5 grafik formasyonlarını anlatacağız. Bu 5 grafiği tanımanız sizler için faydalı olacaktır. Geçmiş grafik örneklerine bakarak, pratik yapmayı unutmayın.
1) İkili Tepe Formasyonu
Yükselen piyasa bir seviyeyi test ettiğinde, geri çekildiğinde ve daha sonrasında bu seviyeyi tekrar test ettiğinde bu formasyonu görürüz. Fakat seviyeyi kıramazsa fiyat düşer. Burada görülen iki yüksek noktanın aynı fiyat civarlarında olduğunu unutmayın. Aynı seviyede iki tepeyi gösteren bu formasyon The Double Top adını almıştır. Formasyon piyasanın kilit direnç seviyesini kırmaya yetecek kadar yükseliş momentumuna sahip olmadığını yatırımcılara gösterir.
Bu formasyonu gördüğünüzde, yükseliş trendinin sona ereceğini öngörebilirsiniz. Tabi bu durum geçicidir bu nedenle fiyatın belli bir aralıkta işlem görmesini veya düşüş trendine girmesini beklemeniz gerekir.
2) Fincan Kulp Formasyonu
Fincan ve kulp formasyonu büyük bir fiyat kazancının erken işaret olabilir. Bu formasyon genelde uzun vadeli düşüş trendlerinde ortaya çıkan bir formasyondur. Fiyatların yukarı doğru hareket ettiğini ve geri dönmeden, baz alınmadan ve en sonunda yükselmeden önce bir başlangıçta değer kazandığını görebiliriz. Yuvarlak dip kısım cup olarak adlandırılır. Genelde düşüş momentumunun değiştiğini ve yatırımcıların düşüş fiyatlardan hisseleri aldıklarını gösterir.
Fiyatlar yükseldikten sonra, modelin tanıtıcı adı verilen kısma ulaşılır. Kulp, küçük bir geri çekilme görülen yerdir. Fiyatlar hızlı bir şekilde yükselmeden ve üst direnç seviyesini test etmeden önce aşağı yönlü hareket eder. Yatırımcılar genelde Fincan ve kulpun üst direnç seviyesini aştığı zaman hisse satın alırlar.
3) Baş ve Omuz Formasyonu
Baş ve omuz formasyonu en bilinen grafik formasyonu olabilir. Öyle ki grafik kullanmayan yatırımcılar bile baş ve omuz formasyonundan haberdardır. Adından da anlaşılacağı gibi, bu grafikte yukarı doğru küçük fiyat hareketi ve daha sonrasında geri çekilme görülür. Fiyat geri çekilmeden önce yukarı doğru büyük bir fiyat hareketi yapar, ardından birincisi gibi küçük bir hareket daha gerçekleşir. Bu formasyon piyasaların yükselişinin sona ereceğini ve fiyatların yakında düşeceğini gösterir.
4) Üçgen Formasyonu
Üçgen formasyonları genelde süreğen kalıplardır ve hangi yönde devam etmek istediğine karar veremeye çalışan piyasalarda beklenti oluşmadan önce görülen ve güvenli bir formasyondur.
Üçgen grafik formasyonlarının 3 farklı tipi bulunur;
Simetrik üçgen formasyonu: Bu formasyonda üçgen çizgisi aşağı doğru ve alt üçgen çizgisi yukarı doğru eğilim olur. Yatırımcılar genellikle bunu piyasalardaki hareketlilik devam etmeden önce momentumda görülen bir duraklama olarak kabul eder. Bu formasyonda fiyatın gerçek yönünü bulması için beklemek en mantıklı davranıştır.
Yükselen üçgen formasyonu: Alt çizgi yükselir ama üst çizgi yatay durumdadır. Piyasa momentumunda duraksama olsa da boğa piyasası işaretleri olarak görülür. Fakat işlem yapmadan önce üçgen çıkışında yeterli yukarı yönlü hareket yapılması beklenir.
Azalan üçgen formasyonu: Üst çizginin aşağı yönlü, fakat alt çizginin yatay olduğu görülür. Bu durum satıcıların kontrolde olduğunu gösterir. Bu tür üçgen formasyonları aşağı yönlü trendlerde görülen formasyonların devamıdır. Bu formasyonda da aşağı yönlü hareket olup olmadığına bakmalısınız.
5) Bayrak Formasyonu
Bayrak formasyonu, yükseliş veya düşüş trendinde olup olmadığına bağlı olarak yükselmeye veya düşme eğilimini gösterebilir. Bir yükseliş bayrağı, fiyattaki güçlü bir yükseliş hareketi olarak kabul edilir. Yükselme sonrasında ise piyasalarda durgunluk oluşur ve fiyatlar geri çekilir. Bu noktadan sonra fiyat yol boyunca bir miktar yukarı ve aşağı doğru hareket sağlar. Yatırımcılar genelde bunu geçici bir duraklama olarak görmekte ve gerçek trendin yakında devam etmesini beklerler.