Aşırı Alım Nedir?
Aşırı alım, piyasada mevcut olan bir menkul kıymetin, anormal derecelerde talep edilmesi ile “gerçeğe uygun” olarak nitelendirilebilecek değerin üzerinde işlem görmeye başladığının sanıldığını belirtmek için kullanılan bir kavramdır. Aşırı alım durumları, genel olarak alakalı menkul kıymetin, son fiyatının ya da belirli bir zaman periyodundaki fiyat ortalamasının karşılaştırılması ile değerlendirilir ve yorumlanır.
Aşırı alım bölgeleri, yakın zamanlarda fiyatların bir düzeltme değişimi yapabileceği beklentisini yatırımcılarda oluşturur. Fiyatlar ile alakalı bu düşüş beklentileri, çoğunlukla menkul kıymetlerin fiyat geçmişleri ile ilgili yapılan teknik analizlerin bir sonucu ortaya çıkar. Ancak bu tip bir çıkarımda bulunmak için temel bilgiler ve verilerin kullanılması da olasılıktır. Sonuç olarak aşırı satın alımı yapılmış durumda olan bir hisse senedi, eğer yatırımcının uzun vadede yatırım portföyün bir parçası durumda olmasa dahi elden çıkarılması düşünülebilir.
Belli bir hisse senedinin yükseliş trendi, ilgili şirketi, endüstriyi, sektörü ya da genel piyasayı yakından ilgilendiren olumlu bir gelişme veya faktörden etkileniyor durumda olabilir. Eğer söz konusu konjonktür de buna izin verirse, alakalı hisse senedinin veya varlığın yükseliş hızı güçlü bir şekilde sürdürülebilir. Bu noktada sadece fiyat hareketinin cazibesine yanılan yatırımcılar da pastadan pay almak maksadında olabilirler. Bu yatırımcıların hareketleri de varlığın fiyatını yükseliş yönünde ilerletecektir. Gelinen durumda sıra dışı değerlenme göstermiş varlığın hala daha fiyatını yükseltmeye niyetli bir topluluk oluşmaya başlayabilir. Sonuç olarak teknik ve temel analizler devam ettirilecek ve aşırı satımı gerçekleşen bu finansal araç, ya değer kaybı yaşatacak ya da yatırımcı davranışları ve topluluk psikolojisi ağır basacak, fiyatlar en azından bir zaman daha yükselmeyi sürdürecektir.
Piyasa ortalamasının üstünde tecrübeye sahip olan yatırımcı profilleri, analistler ve piyasa uzmanları, aşırı alım durumunda bulunan finansal araçlara yatırım gerçekleştirmeye çekinirler. Hatta bazı koşullarda bu deneyimli yatırımcıların birden fazlası bu finansal aracı açığa satma işlemi gerçekleştirebilir. Fakat herhangi bir finansal yatırım aracının, değerini tetikleyen en önemli faktörün arz ve talep olduğu kesinlikle akıllardan çıkmamalıdır. Ne sebepten kaynaklı olursa olsun ilgili finansal varlığa karşı olan aşırı talep sürdürülüyorsa, fiyatın yükselişi de devam edecektir. Buradan yola çıkarak, sadece aşırı alım bölgesine veya içine girdiği için bir varlığın fiyatının düşeceğini söylemek oldukça sığ bir yaklaşımdan sayılabilir.