VİOP piyasalarında emir çeşitleri ve fiyat belirleme sürelerine göre, piyasanın ve yatırımcıların ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde kurgulanmıştır.
VİOP, vadeli ve kaldıraçlı bir piyasa olmasının yanında anlık olarak alım ve satım emirleri, bekleyen emirler, şartlı emirler, kalanı pasife yaz gibi zengin emir çeşitliliğine sahip bir piyasadır.
VİOP’ta da yatırımcılar diğer borsalarda olduğu gibi aktiften piyasa emirleri ile işlem yapabileceği gibi alım ve satım emirleri verebilir. VİOP emir çeşitliliği nedir konusuna bakmadan önce VİOP emri nedir? Sorusunun cevabına bakalım.
VİOP emri nedir?
VİOP piyasalarında yatırım yapmak için VİOP işlem platformu üzerinden sisteme girilen alım ve satım komutlarına VİOP emirleri denilmektedir. Daha açık ifade ile VİOP piyasalarında yatırım yapmak, pozisyon açmak ve kapatmak için kullanılan komutlara VİOP emirleri denir.
VİOP emirleri zamana ve fiyata göre çeşitlilik göstermektedir.
Fiyat belirleme yöntemlerine göre VİOP emirleri
Fiyata göre VİOP emirleri dört tipte uygulanmaktadır.
Piyasa Emirleri: fiyat sınırlamasının olmadığı piyasa emrin verildiği anda işlem gören en iyi fiyatlı emirlerin eşleşmesini sağlayan emir tipidir. Bu emir tipinde sadece miktar bilgisi girilmektedir. Fiyat bilgisi girilmez.
Limitli Emirler: hem fiyat hem de miktar bilgisinin girildiği emirlerdir. Limitli emirlerde yatırımcı alım veya satım yapmak istediği fiyat bilgisini ve miktar bilgisini aynı anda girmektedir. Sistemde pasif olarak bekleyen bu emir tipinde tanımlı fiyattan emir gerçekleşmesi beklenir.
Piyasadan Limitle: çok yüksek hacimli emirlerde kullanılır. Emrin karşılanmayan miktarı için gerçekleşen son fiyat limit emir olarak kabul edilir. Emrin geri kalan kısmı son fiyattan gerçekleşir. Sürekli işlem esnasında gerçekleşmez ise emir otomatik olarak iptal edilir. Bu emir tipinde fiyat bilgisi girilmemektedir.
Şarta Bağlı (SAR): belirlenen fiyattan piyasada fiyat oluştuğunda bekleyen emrin gerçekleşmesi amacıyla verilen emir tipidir. Alış emirleri için daha yüksek ve satış emirleri için daha düşük fiyatlardan piyasada işlem olması durumunda, emir aktif hale gelir. Şarta bağlı emirlerde aktivasyon fiyatının belirtilmesi zorunludur.
VİOP’ta emir tipleri ve geçerlilik süreleri
VİOP’ta emir verilirken yatırı fiyat belirleme yöntemlerini seçerken aynı zamanda emrin geçerlilik süresi de seçilmelidir.
Viop emri verirken emir geçerlilik süresi olarak aşağıdaki 5 süreden biri seçilmek zorundadır.
Günlük Emir (GUN): verildiği gün için geçerli emirdir. Günlük olarak alım ya da satım emirlerinin gerçekleşmesi amacıyla verilir gün sonunda gerçekleşmeyince iptal edilir.
Kalanı İptal Et: emir verildiği anda, pasifte karşı tarafta bekleyen emirlerin durumuna göre emrin tamamını ya da bir kısmının gerçekleşmesi, aksi takdirde gerçekleşmeyen kısmının iptal edilmesi için kullanılan emir tipidir.
Gerçekleşmezse İptal Et: sisteme girildiği anda, pasifte karşı tarafta bekleyen emirlerin durumlarına göre emrin tamamının gerçekleşmesi ya da tamamının gerçekleşmediği durumlarda tüm emrin iptal edilmesi için kullanılan emir türüdür.
İptale Kadar Geçerli: halka arzların gerçekleştirildiği birincil piyasada kullanılan emir tipidir. Emir girildiği andan itibaren iptal edilene kadar geçerlidir. Bu emir süresi seçildiğinde emrin iptal edilmediği ya da eşleşmediği sürece emir sözleşmenin vade sonuna kadar geçerlidir.
Tarihli Emir: tanımlı tarihe kadar geçerli olan emirlerdir. Belirtilen tarihe kadar eşleşmezse ya da iptal edilmezse, bu tarihte gün sonunda işlem sistemi tarafından otomatik olarak iptal edilir.
VİOP’ta emir çeşitleri temel ve ileri seviyede tüm işlem stratejilerinizi başarıyla gerçekleştirmenizi sağlama amacı taşıyan emirlerdir.