Varantile ve Forex piyasası arasındaki farkların sık sorulan sorular arasında yer almasının en önemli nedenlerinden bir tanesi varantların da kaldıraçlı türev ürünler olmasıdır.
Varantlar ile Forex piyasası işlem gören varlıkların farklarının ayırt edilememesi çok normal olmakla birlikte varantların işlem gördüğü piyasalar ve ürün tanımı arasında ciddi farklılıklar bulunur. Bu farklılıklara değinmeden önce varantlar ile Forex piyasalarında işlem gören varlıkların karıştırılmasına neden olan ortak yönlerine bakalım.
Varantlar ile Forex piyasası arasında ortak özellikler
Varantlar, Forex piyasalarında işlem gören varlıklar gibi türev ve vadeli ürünlerdir.
Varantlar da Forex ürünlerinde de dayanak varlık üzerinden türetilmiş kaldıraçlı ve çift yönlü işlem imkanı sunan piyasalardır.
Forex piyasalarında olduğu gibi varantlara konu olan dayanak varlıklar, hisse senetleri, endeksler, dövizler, emtialar, kıymetli madenler, ekonomik göstergeler dahil çok geniş bir yelpazeye sahiptir.
Varantlar ve Forex enstrümanları kaldıraçlı ürün olmaları nedeniyle çok daha az değer ile çok daha yüksek işlem hacimlerinde işlem yapılmasına olanak tanır. Diğer yandan kaldıraç sisteminde karlılık oranı da kayıp oranı da aynıdır. Bu nedenle yüksek kazanç fırsatı ile büyük bir kayıp riskini de almış olursunuz.
Forex yatırım araçları ve varantlarda spekülatörler, hedgelar temel ve ileri seviye işlem stratejilerini uygulayabilirler.
Varantlar ile Forex piyasası arasında ki temel farklar
Varantlar, organize ve yerel bir piyasa olan Borsa İstanbul Pay Piyasası’nın alt pazarı olan Kurumsal Ürünler Pazarında işlem görürken, Forex piyasası ise uluslar arası tezgah üstü bir piyasadır.
Forex piyasalarında işlem gören ürünlerin büyük bir kısmı küresel piyasalarda işlem gören varlıklara dayalıyken, varantlara dayanak teşkil eden varlıkların büyük kısmı yereldir.
Forex piyasalarındaki ürün çeşitliliği varant piyasalarına göre çok daha fazladır.
Forex’te işlem gören ürünler fark kontratları (CFD) ve futures sözleşmeleridir. Varantlar ise menkul kıymetleştirilmiş opsiyon sözleşmeleridir.
Varant piyasalarında işlem saatleri hafta içi 10:00 -13:00 ve 14:00 -18:00 saatleri arasındayken, Forex piyasası hafta içi beş gün 24 saat açıktır.
Varantlarda teminat yoktur, işlem yapabilmek için varant primi karşılığında kullanım hakkı elde edilir. Forexte işlem yapabilmek için teminat yatırılması gerekmektedir.
Varantlarda vade sonunda nakdi veya kaydi uzlaşma söz konusuyken Forex piyasasında işlem gören futures sözleşmelerinde ve cfd’lerde vade bitiminde nakdi uzlaşı vardır.
Varant piyasalarında kaldıraç oranında etkin ayarlama yapılabilir ve değişkendir. Türkiye’de yapılan Forex işlemlerinde tüm ürünlerde kaldıraç oranı sabittir. (Forex piyasalarında 1:10 kaldıraç)
Forex piyasası dünyanın en büyük ve en likit piyasasıdır BİST’te işlem gören varantlarda ise likidite varant ihraççısının ya da piyasa yapıcının sürekli müzayede yöntemiyle kotasyon vermesi sonucu oluşur ve bazı ürünlerde likidite yeterli olmayabilir.
Varantlarda işlem yapabilmek için teminat alt limiti yoktur, Forex piyasasında işlem yapabilmek için teminat alt sınırı vardır. (Forex piyasaları için 50.000₺ teminat)
Forex işlemi açabilmek için demo hesapta en az altı gün en az 50 işlem pratiği zorunluğu vardır, Varant hesabı açabilmek için böyle bir zorunluluk yoktur.
Varantlarda minimale yakın kullanım fiyatları ile işlem yapılabilir fakat Forex piyasasında teminat büyüklükleri nispi olarak daha fazladır.