Devalüasyon, sabit kur uygulayan ya da yarı sabit kur rejimi uygulayan ülkeler tarafından kullanılan bir para politikası aracıdır. Devalüasyon, bir ülkenin resmi para biriminin diğer ülke para birimleri karşısında veya bir grup para değeri karşısında ya da para standartlarındaki değerinin düşürülmesi anlamına gelir. Devalüasyon çoğunlukla depresyon ile karıştırılır ve revalüasyonun tam olarak tersidir.
Devalüasyon, ilgili paraya sabit ülkenin hükümeti veya merkez bankası tarafından kullanılan bir araçtır. Devalüasyon yapmanın en temel sebeplerinden bir tanesi ülkenin ticaret açığını dengelemek için parasının değerini düşürmesidir. Devalüasyon, para biriminin değerinin düşürülmesi ile ihracatın daha ucuza gelmesi ve küresel ticaret rekabetinde daha avantajlı hale gelmesini sağlamaktır. Bununla beraber, ithalat daha pahalı hale gelir ve yerli hane halkının ithal ürünlere olan talebinin azalması beklenirken, yurt içi üreticinin ürünlerine olan talebin artmasını sağlar.
Devalüasyon her ne kadar olumlu bir para politikası olarak görülse de, negatif etkileri de bulunur. İthalatı daha pahalı hale getirmek yurtiçindeki üretimi daha efektif hale getirebilir. Ya da ihracatın daha ucuz hale gelmesi talebi çok ciddi artırarak enflasyona neden olabilir.
Devalüasyon Örnekleri Nelerdir?
Örneklendirecek olursak; Mısır ABD dolarının kara borsaya düşmesinden dolayı kur açısından ciddi baskı yaşamıştı. Kara borsanın yükselmesi, Mısır’ın yurt içi üretimini ve yatırımlarını ciddi bir şekilde sekteye uğratmıştı. Bu nedenden dolayı Mısır Mart 2016’da Amerikan doları karşısında kendi para birimini yüzde 14 devalüe etti.
Devalüasyon sonrasında Mısır borsası çok ciddi yükselişler yaşadı. Fakat bunun karşısında kara borsa piyasası Mısır merkez bankasını daha fazla önlem almak zorunda bıraktı. 12 Haziran 2016’da Mısır merkez bankası bir kez daha devalüasyon yaparak Mısır Pound’unu değerini Amerikan Dolar karşısında düşürdü.
Devalüasyon konusunda bir diğer örnek ise Çin’dir. 2015 yılında kredi piyasası ve ekonomik daralma ile ciddi problemlerle karşı karşıya kalan Çin, yerel para birimi olan Reminbi’yi devalüe etti. Yıl içerisinde bu devalüasyon hareketini birkaç defa tekrarlayan Çin merkez bankası, ABD ile küresel ticaret üzerinde para politikası araçları ile müdahale ettiği için Çin’i uyarmıştı. Ülkelerin para birimlerini devalüe etmek suretiyle küresel piyasalarda avantaj sağlamaya çalışması, ihracatta avantajlı hale gelmesi kur savaşlarının ana nedeni olarak görülür