Spread oranı, finansal bir varlığın menkul kıymetlerin alış ve satış fiyatı arasındaki farka denir. Hisse senedi, endeks, emtia, cfd, opsiyon, futures kontratları gibi varlıkların da alış ve satış fiyatı arasındaki farkı temsil etmekle beraber temeli paritelerin alış ve satış fiyatların arasında farka dayanır.
Spread Price Interest Point (PIP) ile ifade edilir. Yani spread’in ne olduğunu anlamak için önce pip’in tanımını anlamalıyız. Pip alım ve satım arasındaki en küçük fiyat değişimidir. Finansal piyasalarda enstrümanlar genellikle küsuratlı olarak işlem görür. Pip, virgül veya noktadan sonraki son basamak değeri olarak kabul edilir.
Paritelerde genelde virgülden sonra dört basamak işlem görür bununla birlikte paritelerde pip değeri virgülden sonraki dördüncü basamak olarak kabul edilir. (1 pip=,0002)
Forex işlem platformunda çok geniş ürün çeşitliliği işlem görmesi ile birlikte basamak sayısı da değişir. Hepsinde pip en küçük basamak değeridir. Örneğin EURUSD paritesinin fiyatını 1,1435 olarak kabul edelim burada pip değeri “5”dir. XAU/USD emtiasının ise değeri 1093.68 fiyatında işlem gördüğünü düşünürsek burada pio değeri “8”dir. Burada dikkat etmeniz gereken husus spread’in pip ile ifade edildiği ve pip’in en küçük fiyat değişimine karşılık geldiğidir.
Spread oranları farklılık gösterebilir mi?
Spread yatırımcılar için işlem maliyeti oluşturur. Spread, piyasanın volatilitesinin yüksek olduğu durumlarda daralabileceği gibi volatilitenin ve piyasanın derinliğinin az olduğu veya işlem gören enstrümana ilginin az olduğu dönemde genişleyebilir. Ayrıca spread enstrümandan enstrümana farklılık gösterebilir.
Kaç çeşit spread var?
Spread dinamik ve sabit olmak üzere iki farklı şekilde uygulanır. Sabit spread piyasa şartları ne olursa olsun belirli aralıkta olan spreade denir. Yani piyasada likiditenin artığı ve azaldığı dönemde değişmez.
Dinamik spread piyasa koşullarına göre belirlenir. Likiditenin artığı dönemlerde daralabilir, likiditenin azaldığı dönemlerde ise genişleyebilir.
Spread oranı örnekleri
Mesela; EUR/USD paritesinde alış yönünde 1 lotluk pozisyon açtığınızda spread oranınız ne kadar olur?
EURUSD paritesinde alış fiyatı 1,1434
EUR/USD paritesinde satış fiyatı 1,1432
Spread Oranı > 1,1434 – 1,1432 = 2 pip’tir. ( 1 birim için)
EURUSD paritesinde 1 lotluk işlem de ise spreadinizi hesaplayalım. Öncelikle paritelerde 1 lotluk işlemin 100 bin birime eşit olduğunu unutmayalım.
Pozisyon büyüklüğü 100,000*1,1434 = 114,340 USD’dir.
1 birimde spreadiniz 2 pip ise 1 lotta ne kadardır?
(1,1432-1,1434)*100,000= -20 USD’dir.
Pozisyona spread oranı kadar ekside başlarsınız. Satış fiyatı 1,1436’ya yükseldiğinde pozisyonunuz başa baş noktasına gelecek ve kar, zarar durumu 0 olacaktır.
Spread maliyetini nasıl yönetebilirsiniz?
Şunu unutmayın: Her bir pozisyon açtığınızda spread ödemek zorundasınız. Dolayısıyla işleminizin karlı olabilmesi için karınızın spread tutarının üstünde olması gerekmektedir.
Stratejiniz ne olmalı?
1- Pozisyonlarda ilgili enstrümanın spread oranına dikkat edin.
2- Pozisyonunuz kara geçtiğinde spread tutarını aşmasını bekleyin.
3- Piyasanın likit olmadığı durumlarda spread tutarı genişler bu durumlarda dinamik spread kullanmamaya özen gösterin.
4- İşlem yaptığınız enstrümanın popülaritesi düşükse spread tutarı yükselir. Bununla birlikte işlem maliyetinizde artar. Enstrümanlar hakkında fazla bilgi sahibi değilseniz bir süre fiyat hareketlerini izleyerek bilgi sahibi olabilirsiniz.
5- Volatilitenin düşük olduğu zaman, kısa süreli pozisyonlarda spreadi kaybetme olasılığınız yüksek olduğunu unutmayın.
6- Spread tutarı enstrümandan enstrümana değişiklik gösterir. İşlem yaptığınız enstrümanın spread tutarına dikkat edin, farkında olun.
Son olarak da piyasanın likit ve volatil olup olmamasına göre de spread oranları değişir. İşlem yaptığınız enstrümanın piyasa davranışı hakkında bilgi sahibi olarak yatırıma başlayabilirsiniz.